KONTROLE
Ogólna procedura prowadzenia kontroli przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym właściwością marszałka województwa, w szczególności stosowana jest do podmiotów korzystających ze środowiska w kwestii realizowania obowiązków, dotyczących opłat środowiskowych oraz prowadzenia ewidencji i sprawozdawczości związanej z gospodarowaniem odpadami.
PODSTAWY PRAWNE DO PRZEPROWADZENIA KONTROLI
- 379 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2024 r., poz. 54 ze zm.),
- 47 – 51 ustawy z dnia 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 roku, poz. 236 ze zm.).
ZAKRES PRZEDMIOTOWY KONTROLI
Kontrole obejmują swoim zakresem między innymi obowiązki wynikające z:
- ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2024 r.,poz. 54 ze zm.),
- ustawy z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz. U. z 2024 r., poz. 236 ze zm.).
związane m. in. z korzystaniem ze środowiska oraz gospodarowaniem odpadami, w szczególności w zakresie rzetelnego prowadzenia, sporządzania i przekazywania marszałkowi województwa informacji, sprawozdań, zestawień, wykazów i dokumentów, dotyczących prowadzonej działalności.
ORGAN UPRAWNIONY DO PRZEPROWADZENIA KONTROLI
Organem uprawnionym do kontroli przestrzegania i stosowania powyższych przepisów o ochronie środowiska jest marszałek województwa, który może upoważnić do wykonywania funkcji kontrolnych podległych mu pracowników.
PODMIOTY KONTROLOWANE
Kontroli podlegają:
przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 roku, poz. 236 ze zm.), a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 roku Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 roku, poz. 236 ze zm.), osoby fizyczne, korzystające ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.
TYPOWANIE PODMIOTÓW KONTROLOWANYCH
Kontrole planuje się i przeprowadza po uprzednim dokonaniu analizy prawdopodobieństwa naruszenia prawa w ramach wykonywania działalności gospodarcze, a także w przypadku pozyskania informacji, które mogą dawać podstawę do stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie realizacji ww. ustawowych obowiązków.
Analiza obejmuje identyfikację obszarów podmiotowych i przedmiotowych, w których ryzyko naruszenia przepisów jest największe.
Wyboru podmiotów kontrolowanych dokonuje się po analizie przedłożonych marszałkowi województwa wykazów i dokumentacji oraz po stwierdzeniu braków, bądź nieprawidłowości w realizacji obowiązków sprawozdawczych, a także na podstawie zgłoszeń doraźnych.
W oparciu o przeprowadzone analizy tworzony jest Plan kontroli.
Czynności przygotowawcze oraz działania kontrolne przeprowadza zespół kontrolny składający się z co najmniej dwóch pracowników upoważnionych przez marszałka województwa.
CZYNNOŚCI POPRZEDZAJĄCE KONTROLĘ
Przed przystąpieniem do kontroli pracownik – kontroler wiodący, posiadający stosowne imienne upoważnienie marszałka województwa do wykonywania funkcji kontrolnych:
- dokonuje analizy przedłożonych przez wytypowany do kontroli podmiot wykazów, sprawozdań, dokumentacji, itp.,
- przygotowuje zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli,
- przekazuje zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli do podmiotu, który ma być objęty kontrolą,
- przygotowuje imienne upoważnienie do przeprowadzania danej kontroli.
KONTROLA
W terminie planowanej kontroli kontrolujący zgłaszają się w siedzibie kontrolowanego podmiotu, miejscu wykonywania działalności gospodarczej lub, za zgodą lub na wniosek kontrolowanego, w innym miejscu przechowywania dokumentacji, w tym ksiąg podatkowych, w godzinach pracy lub w czasie faktycznego wykonywania działalności gospodarczej przez kontrolowanego (kontrola lub poszczególne czynności kontrolne, za zgodą kontrolowanego, mogą być przeprowadzane również w siedzibie organu kontroli, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli).
Kontroler wiodący przekazuje kontrolowanemu lub osobie przez niego upoważnionej upoważnienie do przeprowadzenia danej kontroli. Kontrolowany jest zobowiązany do pisemnego wskazania osoby upoważnionej do reprezentowania go w trakcie kontroli, w szczególności w czasie jego nieobecności. Dokonuje się sprawdzenia, czy osoba wyznaczona ze strony kontrolowanego podmiotu do uczestnictwa w kontroli posiada stosowne upoważnienia.
Kontroler wiodący informuje i poucza kontrolowanego przedsiębiorcę o jego prawach i obowiązkach.
Kontroler wiodący dokonuje pierwszych wpisów w książce kontroli, tj. oznaczenia organu kontroli; oznaczenia upoważnienia do kontroli; zakresu przedmiotowego przeprowadzonej kontroli; daty podjęcia kontroli.
Podczas kontroli sprawdzeniu/analizie podlegają, m.in.: faktury zakupu, pozwolenia dotyczące korzystania ze środowiska i zintegrowane, ewidencja odpadowa oraz pozostała dokumentacja pozwalająca na ustalenie stanu faktycznego.
Podczas kontroli dokonuje się również wizji lokalnych terenu, instalacji i urządzeń znajdujących się w obiektach podmiotu kontrolowanego.
Czynności kontrolne przeprowadzane są w sposób sprawny i możliwie niezakłócający funkcjonowanie kontrolowanego przedsiębiorcy.
Czas trwania kontroli jest zgodny z aktualnie obowiązującymi uregulowaniami prawnymi.
Z przeprowadzonej kontroli sporządza się protokół w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, zawierający zalecenia pokontrolne wraz z terminem i sposobem ich wykonania.
Przed podpisaniem protokołu kontroler wiodący odczytuje go na głos w obecności kontrolowanego podmiotu, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, dotyczących informacji lub danych zawartych w protokole, uwagi i zastrzeżenia w tym zakresie zamieszcza się w protokole w formie pisemnej.
Protokół podpisują osoby kontrolujące, Dyrektor lub Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska tut. Urzędu, działający z upoważnienia marszałka województwa oraz kierownik kontrolowanej jednostki, a także dokonują parafowania każdej strony protokołu kontroli.
Kierownik kontrolowanej jednostki zostaje pouczony o prawie zgłoszenia na piśmie, przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń lub wyjaśnień do ustaleń zawartych w protokole, w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli.
Kierownik kontrolowanej jednostki zostaje pouczony o prawie do odmowy podpisania protokołu kontroli, składając w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemne uzasadnienie tej odmowy.
Po zakończeniu czynności kontrolnych, kontroler wiodący dokonuje uzupełnienia pozostałych informacji w książce kontroli, tj. daty zakończenia kontroli; zaleceń pokontrolnych oraz zastosowanych środków pokontrolnych.
Organ kontrolujący monitoruje termin i sposób realizacji zaleceń pokontrolnych.